Kwiecień 2021 – raport z biblioteczki

Przybyło trzydzieści sześć – siedem komiksów, dwie pozycje naukowe, dwie powieści historyczne (z czego jedna chyba z lekka doprawiona realizmem magicznym), a reszta to różne gatunki fantastyki. Sporo fantastyki polskiej, w tym kupionej pod kątem nominacji do Żuławi i Zajdli – jak może kojarzycie, Żuławie (nagrodę krytyków) cenię, Zajdle (konkurs pt. kto ma najwięcej znajomych na facebooku i najskuteczniej namawia do głosowania) nie.

Sporo książek (jedenaście) kupiłem w taniej księgarni, bo tak najlepiej wypróbować pisarzy, których nie znam. Acz trafiły się też dwie książki z mojej listy zakupowej. Obie z Holokaustem w tle. Obie fantastyczne, ale inaczej.

Noc żywych Żydów Ostachowicza to dość groteskowa opowieść o ofiarach Holokaustu wracających jako zombie. Tak na marginesie, miałem tę książkę na liście zakupowej od dawien dawna i nawet nie wiedziałem, że W.A.B. to wznowił – a zdawało mi się, że jestem dość dobrze zorientowany w nowościach. Jest opcja, że W.A.B. położył promocję (co tłumaczy obecność książki Ostachowicza w taniej jatce :D).

Z kolei w Związku Żydowskich Policjantów chyba fantastyka ogranicza się do political fiction – uciekający z Europy Żydzi wydzierżawiają od rządu USA kawałek Alaski, a poza tym to chyba kryminał.

Pawlak i Szczerek dostali nominacje do nagrody im. Żuławskiego. Szczerka i tak miałem na liście zakupowej, a Pawlaka wziąłem, bo napisał do mnie miłego maila. Pozwoliłem sobie na krytykę części jego dokonań literackich (z tezą, że najlepiej pisał na początku kariery). I nie było jobów, ani ty taki i owaki. Romuald Pawlak przyznał, że miał okres zjazdu literackiego, ale podobno to już za nim. To przeprowadzimy weryfikację. Bardzo lubię jedno z jego wczesnych opowiadań – Wniebowstąpienie menela z 1991 roku – szkoda, że nie poszedł głębiej w te klimaty. Ale zobaczymy jak sobie poradził w klasycznym SF.

Z typowej fantastyki przybyły jeszcze dwa tomiki z serii Fantastycznie Nieobliczalni wydawnictwa SQN. Tak, miałem wydawcę omijać. I omijam – te pozycje kupiłem na rynku wtórnym; okazyjnie, nieczytane, chyba nietrafiony prezent. Przy czym na powieść Piotra Górskiego czaiłem się od jakiegoś czasu, bo po pierwsze, ma dobre recenzje, po drugie „poszła na wschód” – została wydana na Ukrainie przez tego samego wydawcę, który puszcza tam Wegnera. Więc jest to wydawca będący jakąś rekomendacją. A Openminder Świerczek-Gryboś był w pakiecie (książka nominowana w ubiegłym roku do Zajdla).

Ciekawostka – te dwie książki są wydane normalnie! Skąd to zdumienie – bo wydana w tej samej serii powieść Aleksandry Radlak powinna być sprzedawana z instrukcją jak to czytać, żeby się nie rozleciało (tu o jakości wydania Radlak i powodach omijania SQN-a).

I polska fantastyka chyba taka dziwniejsza. Na razie nie mam nic do powiedzenia. No może jedno – książka Salci Hałas już mi się nie podoba (a jeszcze nie czytałem :D). Co się nie podoba – choć jest to proza, to wizualnie rozmieszczenie tekstu przypomina raczej tomik poezji (sama autorka określiła to jako: poemat prozatorski) – jak dla mnie, to przerost formy nad treścią; jak widzę takie coś, to zawsze mam wrażenie, że autor ma niewiele do powiedzenia, więc chociaż udziwni formę.

Do sarmackiej fantasy Liziniewicza podchodziłem, jak pies do jeża. Niesłusznie, bo to dobra powieść. Polecam, a więcej napiszę na dniach (najpóźniej za tydzień).

Sarmacka fantasy jakoś tak zawsze kojarzyła mi się z powieścią gotycką. Być może dlatego, że wciąż w pamięci mam dwa filmy z czasów PRL, które i do sarmackiej fantasy, i do opowieści gotyckiej można zaliczyć: Lokis. Rękopis profesora Wittembacha z 1970 roku i Wilczyca z 1982. Co ciekawe, akcja obu toczy się już po okresie sarmackim – około połowy XIX wieku – ale bez wątpienia w otoczeniu sarmackim. Oba filmy to ekranizacje dzieł literackich. Autor Lokisa, francuski pisarz Prosper Mérimée, tworzył w okresie, kiedy właśnie powieść gotycka była u szczytu popularności. Z kolei Jerzy Gierałtowski (1931-2001), autor noweli Wadera, której adaptacją była Wilczyca, ewidentnie nawiązywał do literatury romantyzmu i właśnie do powieści gotyckiej (o czym można poczytać w dostępnym cyfrowo artykule: J. Rawski, Groza postromantyczna w opowiadaniu Jerzego Gierałtowskiego Wadera oraz w filmie Wilczyca Marka Piestraka).

Druga pozycja to prastara właśnie powieść gotycka (a może jednak fantasy? Wszak powstała w okresie, kiedy fantasy już istniała, a powieść gotycka odchodziła do archiwum niemodnych nurtów). To dzieło słynnej szwedzkiej pisarki Selmy Lagerlöf. Słynna jest przede wszystkim z dwóch rzeczy: po pierwsze, jako autorka powszechnie znanej powieści fantasy dla dzieci Cudowna podróż, po drugie, jako pierwsza kobieta, która dostała nagrodę Nobla. Warto też zwrócić uwagę na tłumacza Gösta Berling, to dość znany w okresie międzywojennym pisarz Franciszek Mirandola, jeden ciekawszych polskich twórców weird fiction – obecnie można kupić zbiór jego opowiadań pt. Tropy (mam w schowku, pewnie kiedyś przeniosę do koszyka).

Literatura rosyjska. Wierny Rusłan – chyba ciut doprawiony realizmem magicznym – to historia psa pracującego w jednym z radzieckich łagrów. Po likwidacji łagru, pies zostaje po prostu wyrzucony. Po przeczytaniu co było inspiracją do napisania powieści, musiałem ją kupić. Za Wiki:

na dalekiej północy zlikwidowano obóz, zwolniono ludzi i wypuszczono „na wolność” obozowe owczarki. Psy poszły do pobliskiej osady, wtopiły się w jej pejzaż i mimo całej nietypowości zachowania (choć skrajnie wychudzone – od nikogo nie przyjmowały jedzenia, wytresowane by brać je tylko od swoich opiekunów) stały się z czasem niezauważalne dla mieszkańców. Aż do pierwszej majowej czy październikowej manifestacji. Gdy przez osadę ruszył pochód, pojawiły się nagle, zbiegając ze wszystkich zakątków osady, otoczyły go i zwartym szykiem poprowadziły przed trybunę i dalej za miasto do bramy zrujnowanego obozu. Pochód milczących, przerażonych ludzi był eskortowany przez psy, które w myśl starej łagrowej zasady: „Krok w bok będzie uważany za próbę ucieczki” zajadle atakowały każdego kto próbował się z niego wyłamać. Dały się odwołać dopiero umundurowanym milicjantom którzy przybyli wezwani na miejsce.

ŻD Bykowa miałem na liście zakupowej. To taki mikst: postapo, fantasy, satyra polityczno-narodowa. W Rosji, która straciła swoje międzynarodowe znaczenie polityczne i gospodarcze, toczy się wojna domowa między Chazarami (liberałami) a Waregami (prawdziwymi Rosjanami).

Teraz już treściwiej :D

Dwupak fantastyki dziwnej. Choć zdaje się, że dziwnej w zupełnie różny sposób. Bez przeszłości Keith Donohue to chyba coś bliższego horrorowi – opowieść o kobiecie zmienionej w lalkę... Z pierwszej opinii na LubimyCzytac: Tak dziwacznej historii dawno nie czytałam.

Z kolei książka Romaina Puértolasa (nie wiem czy poprawnie odmieniam, bo z francuskimi nazwiskami zawsze jest kłopot) – jak wnoszę z recenzji – to lekka, zabawna i nieco absurdalna bajka dla dorosłych. Co ciekawe, podobno autor napisał ją w dwa i pół tygodnia.

Dwie pozycje, w których fantastyki jest niewiele lub nie ma jej wcale. Niewiele jest w powieści Koreańczyka Hwanga Sok-yonga Znajomy świat. Na pewno interesujące jest miejsce akcji – wysypisko śmieci, a bohaterami są ludzie żyjący na tym wysypisku.

I powieść historyczna. Oglądałem film Zjawa i nawet mi się podobał. Książki bym nie kupił, bo nie lubię powtórek, gdyby nie powtarzająca się w recenzjach opinia: książka jest znacznie lepsza od filmu. To z czystej ciekawości wziąłem.

Przełom, książka z grubsza SF – świetny pomysł, lecz wykonanie mizerne. No, ale z taniej księgarni można wziąć. Siła to antyutopia, ale tym razem za złe robią kobiety.

Dwa horrory, choć chyba bardzo różne. Szczelina słowackiego pisarza Jozefa Kariki to chyba coś bliższego thrillerowi, a Pieśń bogini Kali Simmonsa stoi niedaleko fantasy.

Teraz Mag. Dwa Artefakty. Nie przepadam za Crowleyem, choć faktem jest, że czytałem tylko pierwszą część cyklu Ægypt. Jak to już ongiś pisałem: Crowleya autor czytał. Przy „Samotnie” (Ægypt) autor nawet raczył przysnąć. I to dwukrotnie :D Ale tyle się przez lata naczytałem peanów pochwalnych o Małe, duże, że jeszcze raz spróbuję.

Trzy razy Sanderson – kontynuacja zbieractwa. Ciekawe kto będzie ten rozgrzebany cykl Cosmere (z masą rozgrzebanych podcykli) kończył za Sandersona... Chyba że uda mu się samemu skończyć, wszak to nie człowiek – to taśma produkcyjna.

Ostatni tom cyklu Camerona – nie jest to wielka literatura, ale lubię; np. za to, że czytając mam wrażenie, że autor wie co pisze (Cameron jest historycznym odtwórcą i jego opisy są bardzo realistyczne i wiarygodne).

Do tego powrót Maguire na polski rynek. Oby Zysk okazał się bardziej solidny, niż Initium (tak, wiem – solidność Zyska to oksymoron). Wicked bardzo mi się podobało, stąd swego czasu Maguire trafił do mojego przeglądu Polegli na polu chwały (do tego wrzuciłem tę powieść do kanonu fantasy). Mam poprzednie wydanie, ale kupiłem jeszcze raz z nadzieją, że tym razem dostanę też trzy kolejne powieści Maguire z akcją umieszczoną w Oz.

Książka naukowa – Jana Szymczaka o Piastach łęczyckich i Szymona Wieczorka o jednej z opowieści Galla Anonima o królu Bolesławie Szczodrym. Tę drugą kupiłem, bo kiedyś przymierzałem się do napisania notki o obrazie Szczodrego w kronice Anonima do Piastowskich skandali i ciekawostek. Może jeszcze tę notkę zrobię, a z wnioskami Wieczorka się nie zgadzam.

Komiks. Kolejny integral z cyklu Skarga Utraconych Ziem. Ten cykl składa się z trzech podcykli (pierwszy rysował nasz Grzegorz Rosiński). Podcykl trzeci na razie powstał połowicznie – dwa albumy, które Egmont wydaje teraz pojedynczo (bo jak robić integral, skoro nie ma z czego). To kupiłem też pierwszy album trzeciego podcyklu.

Dwa komiksy z uniwersum Sandmana. Gruby (544 strony) integral Lucyfera – spin offa starej serii sandmanowskiej. I pierwsza część jednej z czterech nowych serii z cyklu Sandman – Uniwersum.

Kontynuacje dwóch cykli z wydawnictwa Amber.

I nowy zeszycik gwiezdnowojenny.

Sezrobiłem facebooka, można sepolubiać:

Seczytam na fejsie.

Seczytam na twitterze.

Seczytam na Instagramie.