Diana Gabaldon, Lord John i sprawa osobista

Książka z homoseksualnym głównym bohaterem, z akcją w znacznej mierze „kręcącą” się koło tematyki LGBT. Przy tym powieść bez współczesnego ogłupolo-ideolo. Bardzo dobra rzecz, nie ogarniam skąd takie niskie oceny (średnia: 6,1) na LubimyCzytać.

Dodam, że to nie jest mój pierwszy kontakt z Lordem Johnem. Wcześniej czytałem dwa opowiadania z tego cyklu (Lord John i sukkub z antologii Legendy II oraz Lord John i plaga zombi z antologii Chodząc nędznymi ulicami). Dość słabo pamiętam te opka (czyli trzeba odświeżyć), ale pamiętam, że przypadły mi do gustu.

Tak formalnie, czym Lord John i sprawa osobista jest gatunkowo... To dość skomplikowane. Jeśli brać pod uwagę tylko ten tytuł, to mamy do czynienia z powieścią historyczną i kryminalną. Ale to nie jest samostojka, to część cyklu i to będącego spin offem innego cyklu. A w innych pozycjach cyklu pojawiają się typowe elementy fantasy. Do tego Lord John jest „odpryskiem” znanego cyklu Diany Gabaldon – Obca. John Grey był jednym z bohaterów Obcej, najwyraźniej popularnym, skoro autorka zdecydowała się przedstawić jego solowe przygody (cykl Obca to dziewięć powieści i sześć opowiadań, cykl Lord John – trzy powieści i sześć opowiadań).

Jeśli ktoś nie zna książkowej Obcej, to chyba będzie kojarzył serialową, znaną pod tytułem oryginalnym: Outlander (na razie sześć sezonów, ale wiadomo, że siódmy też będzie). Sam kiedyś zacząłem to oglądać, nie spodobało mi się, przerwałem po bodajże czterech odcinkach. Należę do tych wyjątków, którzy Lorda stawiają ponad Obcą (w Polsce Obca jest wyeksploatowana na maksa, a Lorda Johna mamy tylko dwie powieści i cztery opowiadania).

Za drugim podejściem wydawca puścił dwie powieści z cyklu. Czas na trzecie podejście i wydanie całości (trzy powieści + zbiór opowiadań)

W każdym razie, Obca to oczywista fantastyka, z wetkniętym np. (nielubianym przeze mnie) motywem podróży w czasie. Czyli Lord John to fantasy, nawet jeśli pojedynczy tytuł z tegoż cyklu elementów fantastycznych jest pozbawiony.

Kurde, zwróciliście uwagę ileż to ja potrafię chrzanić zanim przejdę do sedna? Masakra. Ale już Wasz stary pierdoła bierze się w garść.

Świat powieści, to nasz świat tuż po połowie XVIII wieku. Konkretnie akcja toczy się w Londynie. Niby nic wielkiego, wszak Londyn wyeksploatowany jest do cna. Ale właśnie przez homoseksualizm Johna wkraczamy do miejsc raczej pomijanych – domów, klubów, w których schodzą się geje. Takie spotkania są dla nich wysoce ryzykowne. W Wielkiej Brytanii homoseksualizm był uważany za przestępstwo jeszcze niedawno (w Anglii i Walii do 1967 roku,  w Szkocji do 1980, w Irlandii Pn. do 1982, a w dependencjach jeszcze dłużej – jako ostatnia zniosła karalność czynów homoseksualnych wyspa Man w 1992 roku). Ale, oczywiście, w XX wieku nikt gejów nie skazywał na śmierć – a w czasach lorda Johna właśnie taki wyrok groził.

Tym samym czynni homoseksualiści byli prawnie kryminalistami. Interesujące środowisko, dzięki któremu książka zyskuje specyficzny, ale bardzo dobry klimat. Więc, jak sami widzicie, wprowadzenie wątków LGBT (bo nie tylko o tytułowego bohatera tu chodzi) nie ma nic wspólnego z ideolo, to niezbędny element – bez LGBT ta powieść nie mogłaby powstać.

David Berry jako lord John Gray w serialu Outlander

Fabuła może nie jest już tak dobra, ale i tak niezła. jak pisałem, to kryminał – John ma do rozwiązania dwie zagadki. Pierwsza, prywatna – ustalić czy narzeczony jego kuzynki jest chory na syfilis, inaczej kiłę, chorobę weneryczną, wówczas nieuleczalną (jest oczywistym, że ta choroba byłaby zagrożeniem dla kuzynki, a także jej potomstwa, bo dzieci zarażają się kiłą już w życiu płodowym, to tzw. kiła wrodzona). Druga, wagi państwowej – znaleźć mordercę i szpiega, zanim przekaże wrogowi ważne dokumenty. Oba wątki detektywistyczne całkiem przyzwoite.

Bohaterowie... John Grey, co chyba oczywiste, gra pierwsze skrzypce. Nie jest to bohater wybitnie skomplikowany, ale bez wątpienia taki, którego czytelnik lubi i któremu kibicuje. Do tego mamy plejadę interesujących typów tak z arystokracji, jak i plebsu oraz społecznego marginesu (bo „odwiedzamy” także dzielnice biedy, burdele itd.).

Bardzo fajnie się to czyta, jak wiecie nie przepadam za kryminałami, ale XVIII-wieczny Londyn Diany Gabaldon w pełni wynagrodził mi „męczenie” się z wątkami detektywistycznymi. Chętnie kupiłbym ten cykl, gdyby ktoś (konkretnie chyba wydawnictwo Świat Książki) zechciał rzucić nam całość. Słusznie Wojtek Sedeńko wrzucił Lorda Johna do swojego kanonu fantasy.

Co do niskiej oceny na LubimyCzytać, zdaje się, że po tę książkę sięgnęły głównie czytelniczki Obcej, a to jednak pozycja z wątkiem romansowym. Panie mogły być zawiedzione kryminałem LGBT bez wielkiej miłości niszczącej wszelkie przeszkody.

Aaa, co jeszcze – zwróćcie uwagę na objętość, to normalna powieść, a nie rozdęta krowa. I jeszcze „drobny” szczegół – jak widać na moim przykładzie, jak najbardziej da się czytać Lorda bez znajomości głównego cyklu. Możliwe, że coś się traci, bo bohaterowie i wydarzenia z Obcej są przywoływane, ale wolę stracić z Lordem, niż zyskać z Obcą :D

Moja ocena wahała się między 7 a 8, ale za sensowne wykorzystanie wątku LGBT bez wciskania ideolo dam (i tu chwila zadumy, że obecnie normalność zawyża opinię):

Ocena: 8/10.

D. Gabaldon, Lord John i sprawa osobista, tłum. T. Lem, wydawnictwo Świat Książki,  brak miejsca i roku wydania [Warszawa 2006], stron: 296.

Kolejna część cyklu:

Diana Gabaldon, Lord John i Bractwo Ostrza.

Sezrobiłem facebooka, można sepolubiać:

Seczytam na fejsie.

Seczytam na Instagramie.