Czerwiec 2021 – raport z biblioteczki

Przybyło czterdzieści osiem: fantastyka siedemnaście (12 x Polska, 2 x Rosja, 3 x Anglosasi), komiksy cztery (3 x USA, 1 x Japonia), osiem powieści historycznych, jedna ujwico i jedna dziecięca (teoretycznie, bo praktycznie nie). Reszta to książki naukowe (no, jedna pseudonaukowa), oczywiście z miażdżącą przewagą historii, a w historii – średniowiecza.

Od tego co najłatwiej, czyli komiksy. W ogóle nie było tego w planach na czerwiec, ale promocja w Smyku skusiła – wziąłem dwie części Hellblazera i dwudziesty tom Baśni. Baśnie zbieram od ponad czterech lat, ale już finiszuję – jeszcze tylko dwa tomy. Hellblazera Egmont dziwnie nam wydaje, bo od d... strony – zaczął od najnowszych.

Komiksowo uzupełnia tom 31 Berserka. Tak, miałem coś napisać o Gigantomachii tego samego autora (Kentaro Miury), ale jakoś mi zeszło.

Powieść historyczna. Zassałem na PRL-owskie powieści. Kupiłem coś słabo dostępnego, czyli Homines novi Jana Ziółkowskiego. Ta trylogia (około 1800 stron) jest swego rodzaju odpowiedzią na inną trylogię, tę najsławniejszą, czyli Sienkiewicza. Książki Ziółkowskiego wyszły w okresie stalinowskim (w 1955 roku; wiem, Stalin zmarł w 1953, ale stalinizm jeszcze trochę przetrwał), więc musiała zostać złożona ofiara na ołtarzu bożka socrealizmu – tu mamy te same wydarzenia co u Sienkiewicza, ale z punktu widzenia chłopa. Choć Ziółkowski był wcale popularny w PRL, to akurat Homines novi nigdy wznowione nie było. A okres stalinowski w dziejach naszej książki był edytorsko chyba jeszcze bardziej paskudny, niż czasy Jaruzelskiego. Nie spodziewałem się więc, że kupię to w stanie „igła”, zależało mi tylko na komplecie od jednego sprzedawcy. I takowy znalazłem na Sprzedajemy.pl.

Kolejna książka Ziółkowskiego – Kawaler Złotej Ostrogi – kupiona okazyjnie. Ktoś wyprzedawał na OLX biblioteczkę, domyślam się, że po jakimś przodku (ojcu, dziadku). I ów domniemany przodek był albo wyjątkowym pasjonatem, albo introligatorem – wszystkie książki były na nowo oprawione. Bo to standardowe (czytaj penisowe) wydania PRL-owskie. Ale dostały szycie, twarde oprawy i napisy w kolorach srebra i złota. Sprzedawca śpiewał sobie za nie jedynie po 10 zł za wolumin.

Poza Ziółkowskim wziąłem od niego jeszcze Korkozowicza – cykl z czasów Jagiełły. Niestety, tylko cztery części z pięciu (brakuje ostatniej: Synowie Czarnego, pewnie gdzieś dokupię, ale na pewno nie tak ładnie oprawione). Na podstawie pierwszej części cyklu powstał bardzo popularny swego czasu serial, pod tym samym tytułem: Przyłbice i kaptury. Niestety, na fotce słabo widać tytuły (światło odbija się na tych złoceniach), więc po kolei:

Przyłbice i kaptury.
Nagie ostrza.
Powrót Czarnego, cz. 1-2.

Książka ujwico. O prozie Marka Obarskiego trudno znaleźć szersze informacje w necie. To nieżyjący już, poznański (pochodzący chyba z Wrześni) poeta, tłumacz, powieściopisarz. Tłumaczył m.in. fantastykę (Tolkiena, Andre Norton, także Mastertona). Jako prozator, porównywany do Bruno Schulza. I opinie typu: mistrz słowa. To nie dorzucić za 4 zł do paczki? Jak ja nie znoszę tego formatu Wydawnictwa Poznańskiego z lat osiemdziesiątych – te długie, wąskie kiszki...

Obok powieść lubianego przeze mnie Mortona. Niby dziecięca. Niby, bo nie sądzę, żeby mogła zainteresować dziecko XXI wieku. Ale może dorosłego – obrazem wsi okresu międzywojennego, humorem (zacząłem czytać, to wiem :D). A polecam też opinię Koczowniczki (ta notka przekonała mnie do zakupu Wielkich przygód małego ancykrysta.

Przechodzimy do fantastyki polskiej. Najpierw przedwojenna. Udało mi się kupić za 5 zł Makuszyńskiego Awantury arabskie – w zupełnie niezłym stanie. Edycja z 1921 roku, czyli równe sto lat. To wydanie drugie, ale pierwsze w obecnej formie (poprzednie było uboższe, w 1921 roku doszły kolejne teksty). To też niby literatura dziecięca, ale moim zdaniem bardziej dla dorosłych. Chyba nawet bardziej, niż pozycje Leśmiana w tym samym klimacie.

Z antykwarycznych rzeczy jeszcze dwie powieści Jana Dobraczyńskiego – katolickiego pisarza bardzo popularnego w PRL. Człowieka, który w swoim życiu zapisał i karty piękne (przedwojenny antysemita, w czasie wojny działał w Żegocie, organizacji pomagającej Żydom; uczestniczył – m.in. z Ireną Sendler – w akcji uratowania 500-700 żydowskich dzieci; dostał medal Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata), i brzydkie (był przewodniczącym PRON, parę słów o owym PRON-ie skrobnąłem przy opinii o książce Nienackiego). Dobraczyński posługiwał się bardzo ładnym językiem. Pisywał i powieści historyczne, i coś co można nazwać biblijnym fantasy, retellingami Biblii (z tego mam w domu Pustynię – o wyjściu Izraelitów z Egiptu), i napisał też dwie powieści postapo – właśnie te powieści kupiłem.

I jeszcze PRL-owskie slavic fantasy Nienackiego – powieść, która miała trzy wydania, każde pod innym tytułem. Wydanie pierwsze (dwa tomy rzutem na taśmę w PRL – 1989 rok, tom trzeci już w III RP – 1990) miało tytuł: Ja, Dago. Potem wydała to własnym sumptem, także w trzech tomach, wdowa po Nienackim – tym razem tytuł był: Historia sekretna. Ostatnie wydanie, to które nabyłem, z wydawnictwa Warmia, jest jednotomowe i pt. Dagome iudex. Nie jest tanie – książka wydana na miękko, nawet bez skrzydełek, jedyne 85 zł.

Dwa razy kryminały fantasy. Nieraz pisałem, że dla mnie Kańtoch to autorka jednej książki – Przedksiężycowych. Czytywałem jej kryminały – szału nie ma, dupy nie urywa (ale to samo mógłbym rzec o 99,999% kryminałów; no nie jest to gatunek, który sobie cenię). Ale autorka najwyraźniej nie pali się do napisania czegoś w klimatach Przedksiężycowych, to z braku laku sprawdzę jak sobie poradziła na styku kryminału i fantasy.

Książka Macieja Żytowieckiego wyszła w efemerycznym wydawnictwie Ifryt. To wydawca, który wydał ze dwie czy trzy książki (w tym pierwszą część Teatru węży Agnieszki Hałas) i się zwinął. Książka Żytowieckiego, choć chwalona, chyba nie była sukcesem sprzedażowym, bo po dziesięciu latach od wydania, wciąż jest do kupienia na rynku pierwotnym. Po Ifrycie Żytowiecki coś tam jeszcze wydał w Oficynce. Tego wydawcy zdecydowanie nie cenię – na forach można przeczytać, że oferują autorom wydawanie w self-publishingu, a takowe firmy redakcję i korektę uważają za niepotrzebne koszty. Ale faktem jest, że czasami Oficynce wpadnie w ręce coś ciekawego, jak choćby Stara Słaboniowa i spiekładuchy Joanny Łańcuckiej. Przeczytam tę książkę Żytowieckiego, to może kupię i jej kontynuację.

A to jest właśnie książka z Oficynki. Wziąłem, bo podobała mi się powieść tego autora: Decathexis. Choć nieco niepokoi mnie wydawca, bo czytałem teksty Łukasza Śmigla o Tequili (projekt postapo, który realizował wspólnie z julką Kasią Babis) – zdecydowanie to potrzebowało redaktora. A nie wiem jak jest z redakcją w Oficynce, ale paranie się self-publishingiem źle wróży.

Arkadia Michałowskiej miała dobre recenzje. Ale sam tego nie kupiłem, bo wydawca... Videograf – kolejna firma specjalizująca się w self-publishingu, Teraz wlazło mi w oczy w taniej księgarni za 5 zł, tyle mogę zaryzykować na self-publishing. Tym bardziej że autorka nie jest totalną amatorką-grafomanką (jak to zazwyczaj u self-publisherów bywa). Jej opowiadania były na łamach najważniejszych czasopism fantastycznych, tłumaczy też z języków angielskiego i hiszpańskiego, w tym cenione przeze mnie powieści Jeffreya Forda (Trylogia Cleya) czy Liliany Bodoc (Saga o rubieżach – gdzie nawet chwaliłem przekład).

Dwie pozycje z serii Legendy Polskie – projektu Allegro, porzuconego po zmianie właściciela. Te książeczki miałem na głównej liście zakupowej, ale jeśli w ogóle się pojawiały w sprzedaży, to za kosmiczne pieniądze (np. 150 zł za jedną). A teraz ni z gruchy, ni pietruchy samo Allegro rzuciło kilkanaście sztuk za grosze: obie razem kosztowały 29 zł (i to bez dwóch groszy!).

Na koniec polskiej fantastyki space opery. Paweł Majka z ciekawości, a Michał Cholewa w ramach czytania powieści nominowanych do nagrody im. Żuławskiego.

Dalej space opery, teraz rosyjskie. Kiedy te powieści Łukjanienki wychodziły, nie interesowało mnie SF. Potem miałem focha na samego Łukjanienkę, bo to wielkoruski szowinista, putinowiec. Parę lat minęło, to mi przeszło.

Tak na marginesie, kiedy Ukraińcy odsyłali Łukjanience jego książki w ramach protestu przeciwko głupotom, które wygadywał o ich kraju – nasze środowiska okołogazetowyborcze były zachwycone, bo wg tych środowisk: jak Darski drzeć Biblię – być dobry uczynek, jak lewacy palić książki Astrid Lindgren (za rzekomy rasizm) – być dobry uczynek, jak lewacy palić książki J.K. Rowling (za rzekomą transfobię) – być dobry uczynek, jak lewacy palić książki Donalda Trumpa (za rzekomy faszyzm) – być dobry uczynek. Jak ludzie odsyłać i niszczyć książki Olgi Tokarczuk za kłamstwa, który wygaduje w zagranicznych mediach – być barbarzyństwo i zły uczynek. Dla mnie ta postawa być hipokryzja :D

W każdym razie, coraz bardziej skłaniam się ku zdaniu, że umiejętność pięknego pisania, ba, nawet pisania mądrych książek, wcale nie musi iść w parze z rozumem autora. Skrajnie prawicowy Łukjanienko i skrajnie lewicowa Tokarczuk są dla mnie potwierdzeniem tegoż. Choć przyznam, że nie ogarniam zjawiska; kiedyś myślałem, że dzieło nie może być mądrzejsze od twórcy – myliłem się.

Jeszcze dwie space opery anglosaskie od Rebisu.

I na koniec fantastyki, coś z Uczty Wyobraźni. Książka wzbudzająca wiele kontrowersji i to nie przez treść, a przez tłumacza Grzegorza Komerskiego, który po części okazał się nieudolny, a po części... Sam nie wiem jak to określić – może nieodpowiedzialny? – w każdym razie pousuwał niektóre fragmenty tekstu Harrisona. Właśnie z tego powodu nie kupiłem wcześniej Viriconium. Ale powoli staje się niedostępne, więc kiedy ujrzałem w księgarni KIK, zaryzykowałem te czterdzieści zł.

Książka naukowa. Jedyna spoza historii, a właściwie może jednak też historyczna – o trzech dekadach polskiej fantasy. Znalezione w poznańskiej taniej księgarni 3tam.pl.

I także rodzynek – tym razem starożytność. Tej książki szukałem od dość długiego czasu, a mianowicie odkąd nasi turbolechici zaczęli rozpowszechniać bzdurę o słowiańskim języku Filistynów. Do tego twierdzą, że takie są wyniki badań naukowców, rzekomo wybitnych językoznawców: Giancarlo T. Tomezzoliego i Reinhardta S. Steina. Naukowcy... Tomezzoli związany jest ze znanym nam już rosyjskim turbosłowianinem, pseudonaukowcem Anatolem Klyosovem. I taki z Tomezzoliego „wybitny językoznawca”, że z wykształcenia jest astronomem :D Stein to bardziej tajemnicza postać – zero informacji, niektórzy przypuszczają wręcz, że to bot, pseudonim służący do podpisywania tekstów różnym „naukowcom” z otoczenia Klyosova; w każdym razie o takim „wybitnym językoznawcy” głucho.

Kilka lat temu zacząłem szukać czegoś sensownego o Filistynach i natknąłem się na tytuł książki Łukasza Niesiołowskiego-Spanò. Niestety, to pozycja trudna do zdobycia, rzadko się pojawia na Allegro, a jeśli już to za konkretne pieniądze. Ale wreszcie znalazłem na OLX za 40 zł.

I już jesteśmy w domu, czyli średniowieczu. Trochę prac o gospodarce państwa piastowskiego: trzytomowy wybór artykułów Karola Buczka oraz książka Joanny Nobis o służebnych nazwach miejscowych. Wbrew pozorom, te nazwy są bardzo związane z piastowską gospodarką.

Teraz wojskowość – polska i niemiecka w czasach pierwszych Piastów (te „czasy Mieszka” w tytule książki o niemieckiej wojskowości, to oczywiście inwencja tfurcza polskiego wydawcy – w oryginale jest „w X wieku”).

Dwa zbiory artykułów. Drugi to czasopismo (już 23 tom), które kiedyś kupowałem regularnie, obecnie sporadycznie, bo zmieniły się proporcje między artykułami o wczesnym i późnym średniowieczu (na niekorzyść wczesnego).

Dwie książki o kryzysie państwa piastowskiego w latach trzydziestych-czterdziestych XI wieku. Miałem w kserówkach, to sobie zafundowałem nowe wydania książkowe. Znaczy, może takie nowe to nie są, ale skserowane miałem prastare wydania I.

Z tego co kojarzę, to jedyne pozycje, które wyszły w serii Korzenie Polski wydawnictwa PWN (na książkach nie ma informacji o serii, ale pod ta nazwą figurują w księgarniach). Chyba nie sprzedawało się to za dobrze, skoro wciąż jest do kupienia, a wychodziło w latach 2012-2013. Ale wydawca sam sobie winny – wydanie bez cudów (miękkie okładki bez skrzydełek), dość cienkie książeczki (196 i 210 stron), za to cena słona (płaciłem 38,42 zł za jedną).

Piastowskie biografie. Zaryzykuję tezę, że poziomem biją na głowę dowolną biografię Piasta z wydawnictwa Avalon. Ale są trudno dostępne. Biografia Krzywoustego jest do kupienia tylko u wydawcy i w dwóch czy trzech księgarniach specjalistycznych. Jeszcze gorzej jest z biografią Przemysława Noszaka – wydał to powiat cieszyński i jest do kupienia w jednej księgarni stacjonarnej w samym Cieszynie. Napisałem do nich i sprzedali mi wysyłkowo, ale normalnie takiej sprzedaży chyba nie prowadzą. A warto, bo Idzi Panic od dawna zajmuje się Piastami cieszyńskimi, zaś Noszakiem w szczególności. Pierwszą biografię tego władcy napisał już ćwierć wieku temu! Obecna jest w stosunku do tej pierwszej znacznie rozbudowana – ma 188 stron więcej.

Jeszcze coś o Piastach, a właściwie o paniach Piastowych. Nie polecam. To było słabe i przestarzałe już w momencie powstania (w latach sześćdziesiątych), a dziś to produkt miejscami wręcz niedorzeczny.

I coś Wojciecha Fałkowskiego o Karolu Wielkim – nie biografia, a rzecz o ideologii władzy. Piastowie czerpali wzorce od Karolingów (nie bezpośrednio, oczywiście), czego dowodzi choćby ochrzczenie Kazimierza Odnowiciela imieniem Karol. Więc książka istotna i do naszych dziejów.

Na koniec kolejny produkt pseudonaukowy od najazdowców (tu pisałem o innym takim produkcie – Adama Ruszczyńskiego, wypocina Krydy jest jeszcze głupsza).

Taka sprawa: są problemy z fanpage na Facebooku – chcą wymusić opłaty za promowanie, więc 1) drastycznie obcięli mi zasięgi na posty z linkami (na posty bez linków nie), 2) zablokowali możliwość komentowania jako strona poza samym fanpage i paroma grupami, do których należę (to w dwóch rzutach – kilka miesięcy temu opcja zniknęła w wersji na komputery stacjonarne, na początku lipca na komórce. Dlatego podjąłem działania partyzanckie (nie będzie Facebook pluł nam w twarz) :D – założyłem prywatne konto właśnie m.in. pod bloga. Jeśli ktoś ma ochotę, można przysłać zaproszenie. Tu jest link do konta.

Sezrobiłem facebooka, można sepolubiać:

Seczytam na fejsie.

Seczytam na twitterze.

Seczytam na Instagramie.