Turbolechickie zidiocenie, czyli dojenie frajerów (cz. 5): O cesarzu Chrobrym, czyli tytule princeps

Znany bredniopisarz Bieszk opublikował nowy wyrób książkopodobny, kontynuację poprzedniego gniota, pt. Chrześcijańscy królowie Lechii. Tak na marginesie, zastanawiam się na ile to „dzieło” samego Bieszka, bo ogranicza się chyba tylko do powtarzania tez brednioyoutubera Szydłowskiego. Nie, nie będę recenzował całego gniota Bieszka czy całych audycji Szydłowskiego, bo szkoda mi czasu na zapoznawanie się ze stekiem bzdur. Więc tylko o jednej sprawie.

Otóż Bieszk, za Szydłowskiem, utrzymuje, że Bolesław Chrobry był... cesarzem. Ba, cesarzem wschodu i zachodu zarazem (a czemuż tak skromnie, to cesarzem Japonii i Abisynii nie był?).

Bieszk, za Szydłowskim – który, przypomnijmy, zwierza się: Ja, niestety, trochę liznełem łaciny – taki ma dowód na cesarskość Chrobrego:

mieliśmy chrześcijańskiego władcę – cesarza, czyli króla królów (princeps, primus)

Skąd im się ubzdurało, że princeps oznacza cesarza? Szydłowski powołuje się na to, że antyczni cesarze rzymscy tytułowali się właśnie jako princeps. Matołek jednak nie zauważa (względnie manipuluje), że tytułem nie było gołe princeps, lecz princeps senatus – pierwszy senator, najznamienitszy senator. Bo to właśnie oznacza słowo princeps: pierwszy, najznamienitszy.

Za każdym razem trzeba ustalić w jakim kontekście ten tytuł został użyty. Gdy Tacyt (I/II wiek) nazywał germańskich wodzów princeps (lub dux) to przecież nie miał na myśli tytułu cesarskiego!

Druga rzecz, że Szydłowski i Bieszk nie mają zielonego pojęcia o rozwoju łaciny. Nie widzą, że łacina używana w średniowieczu nie do końca jest tą samą łaciną, którą mówili starożytni. Dam przykład: gdy w tekście starożytnym ktoś określony jest jako nepos kogoś, tzn. że był jego wnukiem. Gdy takie samo określenie znajdziemy w tekście średniowiecznym, to niekoniecznie chodzi o wnuka, bo może chodzić o siostrzeńca, bratanka, ogólnie krewnego młodszego pokolenia.

To samo jest z tytułami princeps i dux. Ba, interesujący jest wzajemny stosunek tych tytułów. Oba, z grubsza rzecz biorąc, należy tłumaczyć jako „książę”. Ale nie do końca są synonimami. Kiedy książę Pomorza Wschodniego nazywany jest princeps, a w tym samym dokumencie Piastów określa się jako dux – princeps jest tytułem niższym, podkreśla podległość Pomorza wobec Polski, w tym przypadku princeps należy rozumieć jako „Pierwszy wśród Pomorzan”. Ale kiedy widzimy określenie princeps krakowski, to tytuł ma zupełnie inną wymowę – w tym przypadku należy go rozumieć jako „Pierwszy wśród Piastów”.

Podsumowując – w zależności od kontekstu princeps może być niższym, a może być wyższym tytułem książęcym. Princeps Pomorza miał niższą rangę od piastowskich duksów, ale princeps krakowski miał wyższą od duksów-współrodowców.

Ba, żeby zwiększyć tytularny galimatias, czasami princepsami zwano zwykłych możnych. Gall Anonim princepsem tytułuje Bolesława Krzywoustego (kolejny nasz cesarz wg bieszk-szydłowskich?), ale Sieciecha i Skarbimira nazywa milicie princeps, co odpowiada polskiemu tytułowi „wojewoda”. Inne źródła princepsami tytułują wojewodów Piotra Włostowica i Żyrę. Znane jest też grupowe określenie principum – tak nazywani są najważniejsi możni świeccy i duchowni.

Tu cytat z Piotra Boronia:

Używanie tego tytułu w odniesieniu do urzędników państwowych, wojewodów, namiestników i innych nie znaczy wcale, że z jakiegoś powodu przynależał im tytuł książęcy. Termin princeps używany był nie tyle w sensie władca, lecz w znaczeniu pierwszy, główny, rządzący. (str. 78-79).

Żeby ukazać chaos panujący we wczesnośredniowiecznej nomenklaturze, dodajmy, że książęta Pierwszego Państwa Polskiego (do Kazimierza Odnowiciela) tytułowani byli: rex (Mieszko I, Chrobry przed koronacją), dux, princeps, comes, marchio, iudex.

Grzymisław, książę Świecia nad Wisłą z przełomu XII/XIII wieku w jednym dokumencie występuje jako princeps, w innym jako dominus. 

Kazimierz II zachodniopomorski w dokumencie z 1215 r. tytułuje się: Pomeranorum dux, Leuticiorum princeps – co można przetłumaczyć: Pomorzan książę, Luciców książę.

Zacytuję Ambrożego Boguckiego:

Więksi książęta zachodniosłowiańscy noszą zwykle tytuł dux, a mniejsi tytuł princeps. Władca Czech, senior dynastii Przemyślidów, ma do końca XII w. najczęściej tytuł dux, ale niekiedy także princeps. (...) Książęta Pomorza Zachodniego występują w żywotach św. Ottona z tytułem dux, a w kilku dokumentach z początku drugiej połowy XII w. z tytułem princeps. (...) Książęta Rugii od końca XII w. do początku XIV w. noszą prawie zawsze tytuł princeps. (Termin princeps, str. 65).

Ot, cesarze luciccy, czescy, pomorscy, rugijscy :D

Princepsem można było nazwać także cesarza rzymsko-niemieckiego, ale to brzmiało princeps Romanorum – pierwszy wśród Rzymian, pierwszy Rzymianin.

Oczywiście to sprostowanie tylko jednej bredni bieszk-szydłowskich, a przy „cesarzu Chrobrym” roi się od debilizmów. Nie mam zamiaru dalej nurzać się w oparach absurdu, więc na koniec tylko zacytuję sam siebie – post z bloga sigillumauthenticum:

Co do cesarza, to Otton III nawet gdyby chciał, nie mógł w Gnieźnie przeprowadzić koronacji cesarskiej Chrobrego. Z dwóch powodów – koronację cesarską przeprowadzał albo patriarcha Rzymu (papież), albo patriarcha Konstantynopola. Miejscem takowej koronacji był Rzym, albo Konstantynopol. Dlatego władcy Niemiec przeprowadzali trzy koronacje: w Akwizgranie na króla Niemiec, w Mediolanie na króla Włoch i w Rzymie na cesarza. Dopóki władca nie dotarł do Rzymu i nie został ukoronowany przez papieża, używał tytułu „król rzymski”, a nie cesarz!

I jeszcze ściąga dla Bieszka i Szydłowskiego – przeczytajcie zanim znowu z siebie kretynów zrobicie:

P. Boroń, Kniaziowie, królowie, carowie... Tytuły i nazwy władców słowiańskich we wczesnym średniowieczu, Katowice 2010.

A. Bogucki, Książę i wojewoda. Tytulatura niekoronowanych władców czeskich i polskich, Przegląd Historyczny, t. 89/4, 1998.

A. Bogucki, Termin princeps w źródłach polskich, [w:]: Odkrywcy, princepsi, rozbójnicy, red. B. Śliwiński [=Studia z dziejów średniowiecza. t. 13], Malbork 2007.

E. Konik, Tytulatura władców europejskiego Barbaricum w świetle antycznych źródeł od I w. p.n.e. do IV w. n.e., Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 929, Antiquitas, nr 13, Wrocław 1987.

Moje notki o turbolechitach (vel osłoszczękowcach):

Turbolechityzm – definicja.

Część pierwsza o turbolechickim zidioceniu.

Część druga, o roczniku Awentyna.

Część trzecia o Kronice Prokosza.

Część czwarta o jasnogórskim poczcie, książce Thomasa Nugenta i osławionej mapie.

Część szósta o paleniu słowiańskich ksiąg.

Część siódma o Lechii w Biblii, czyli Imperium Oślej Szczęki.

Część ósma o kosmicznym pochodzenie Lechitów.

Część dziewiąta o Kolumnie Zygmunta.

Część dziesiąta - dno turbolechickiego szamba
Część jedenasta: Bo na chrzest Mieszka nie ma dowodów.

Część dwunasta: Jak Attyla, wielki król krzyżaków, spod Szczecina atakował Kraków.

O rzekomym słowiańskim piśmie 1: idole z Prillwitz.
O rzekomym słowiańskim piśmie 2: kamienie mikorzyńskie

Genetyczne bajki o Wielkiej Lechii.

Mariusz Kowalski, Ariowie, Słowianie, Polacy. Pradawne dziedzictwo Międzymorza.

Wyszło Szydło z worka, czyli kolejny turbolechicki gniot Bellony.

Sezrobiłem facebooka, można sepolubiać:

Seczytam na fejsie.

Seczytam na twitterze.